Multitimer (Çoklu Zamanlayıcı) Arızası

[enisokan]

Geçenlerde aracın iç kapı kollarını, cam açma kollarını vs. boyamak için pandizotları sökmüştüm. 2 saat astar, 2 saat boya, 2 saat te vernik kuruması için zaman geçti. Ama bunları yaparken kapılar açık kalmıştı. Genelde ya kapıları kapalı tutardım ya da aydınlatma sigortasını sökerdim. Ama bu sefer boyayla uğraşırken unutmuşum.

İç aydınlatmalar yanmıyordu. Ne kapı aç - kapa yapınca ne de far anahtarını çekince. Lambaları söküp +12 verdim sağlam. Sigortalar sağlam. Yeşil renkli iç aydınlatma rölesini ölçtüm sağlam. Röle çıkışından lambalara kabloları ölçtüm sağlam. Geriye en kötüsü olan Multitimer'i ölçmek kaldı.

Bu zımbırtı aracın nerdeyse her elektrik hattının bağlandığı motor beyni gibi bir elektronik devre kutusu. Sigorta kutusunun içinde bulunuyor. Resimde sağda kocaman soketi görünüyor. Üst sıradaki röleler ve siyah + mavi renkli röleler bu Multitimer'ın üstüne takılıyor. Önce tüm röleler sökülüyor ve sonra soketi çıkarılıyor. Ortada yeşil renkli mandal çekiliyor ve Multitimer yandaki gözden dışarı çıkartılıyor.

Sigorta panelinden çıkardıktan sonraki görünüşü:

Türkçesi Çoklu Zamanlayıcı. Opel servisindeki fiyatı 350TL.

Kutuda bir yanık kokusu vardı. Problemin bunda olduğu anlaşıldı. Kutunun üstteki fotoğrafa göre arka kısmının kapağını açtım. elektronik devre yolları görünüyor.

Fotoğrafta görebileceğiniz gibi sol altta 3 bacak transistör yanmış, onun hemen üstündeki kondansatör sizlere ömür, bir de transistör orta ayağından soket pinlerine giden devre yolu yanıp kararmış ve iptal olmuş. Yani zaman gecikmeli sönme devresi gitmiş.

Kutunun diğer tarafını açmak baya zor. Çünkü kimse açmasın diye soket pinlerini kutudan geçirdikten sonra baskı devreye lehimlemişler. Yani pinlerin lehimlerini tek tek sökmeden devre kutudan çıkmıyor. Üzerlerinde yazan değerlerde elimde malzeme vardı. Söküp sağlamlarını taktım. Değişim ardından o orta ayak ile pin arasına kablo lehimleyip bağlantıyı sağladım ve sonra hepsini geri topladım.

Şu an bir problem yok, aydınlatmalar çalışıyor. İç lambaların hepsi led diye sanırım böyle bir şey oldu. Uzun süre açık kalınca ısındı ve yandılar. İlk yapacağım iş tüm ilave devrelerimi elden geçirmek, ayrı ayrı sigortalar takmak ve led devrelerine halojen ampul ilavesi yapmak.

Aracına elektrik işleri yapacak arkadaşlar bu konuya dikkat etsin. Nerdeyse her yol bu Multitimer'dan geçiyor. Yani lambalar, korna, silecek, radyo, far,vs vs hepsi. Herhangi bir şey yapmadan önce ya servise, ya da aracınızdan anlayan bir elektrikçiye danışın. Ya da benim yaptığım gibi devre şemaları üzerinden ne nereye bağlanacak, kablo çapı, pin numarası gibi bilgilere ulaşıp işe girişin.

Artık sigortasını sökmeden bir işe başlamam

 

[cihanakdemir]

Enis bey elinize sağlık.

Ancak takıldığım bir nokta var. Aracın iç aydınlatmaları led olduğu için arıza oldu demişsiniz. Ledlerin çektiği toplam akım neredeyse 1 halojen ampulün çektiği aklıma eşit oluyor. Bence aydınlatma devrelerini tekrar bir gözden geçirin. Bir yerden arza kaçak var gibime geliyor. Hem akunuze yazık, hem de onca emeğinize.

 

[enisokan]

Enis bey elinize sağlık.

Ancak takıldığım bir nokta var. Aracın iç aydınlatmaları led olduğu için arıza oldu demişsiniz. Ledlerin çektiği toplam akım neredeyse 1 halojen ampulün çektiği aklıma eşit oluyor. Bence aydınlatma devrelerini tekrar bir gözden geçirin. Bir yerden arza kaçak var gibime geliyor. Hem akunuze yazık, hem de onca emeğinize.

Teşekkür ederim.
Arızanın asıl sebebi nerdeyse 6 saate yakın kapıların açık kalması ve lambaların yanık olması. Bu sürede ara ara kapıları aç kapa yapmam gerekti ve her seferinde de tekrar tekrar lambalar yandı. Zaman rölesi belli bir süre sonra devreyi açıp iç aydınlatmaların elektriğini kesiyor ama ledler çok kısık bir şekilde yanmaya devam ediyor. Çünkü küçük bir voltaj sistemde kalıyor hep. Halojenler bu voltajda yanamadığı için sorun yok ama ledler yanıyor. Bu uzun süre sonunda zaten şunları gördüm: İç aydınlatma rölesi ateş gibi ısınmıştı ve Multitimer içinde de fotoğraflardaki gibi bazı devre elemanları yanmıştı.
Ayrıca bu led işlerini kışın yapmıştım ve Ağustosa kadar 6 ay hiçbir problemim yoktu.

Demek istediğim herhangi bir işe başlamadan önce artık sigortasını ve varsa rölesini söküyorum. Daha kapsamlı işlerdeyse akü kutup başlarını çıkarıyorum. Bir de lede dönüştürdüğüm sistemlere bir adet halojen ampul ilave edip kısık yanma problemini gideriyorum. Ayrıca kendi çektiğim kablo tesisatlarını da yeniledim. Önceden bulamadığım için bazılarında ayrı ayrı kablolar kullanmıştım. Şimdi aynı çapta kabloların tek kablo içinde olanlarından kullanıyorum. 3 x 0,75 , 8 x 0,50 gibi. Bir de ilk yaptığım işlerde deneme yanılma yöntemini kullanmıştım. Şimdi TIS2000 devre şemaları üstünden orijinal tesisatlarını çekiyorum.

 

[Walee]

Teşekkür ederim.
Arızanın asıl sebebi nerdeyse 6 saate yakın kapıların açık kalması ve lambaların yanık olması. Bu sürede ara ara kapıları aç kapa yapmam gerekti ve her seferinde de tekrar tekrar lambalar yandı. Zaman rölesi belli bir süre sonra devreyi açıp iç aydınlatmaların elektriğini kesiyor ama ledler çok kısık bir şekilde yanmaya devam ediyor. Çünkü küçük bir voltaj sistemde kalıyor hep. Halojenler bu voltajda yanamadığı için sorun yok ama ledler yanıyor. Bu uzun süre sonunda zaten şunları gördüm: İç aydınlatma rölesi ateş gibi ısınmıştı ve Multitimer içinde de fotoğraflardaki gibi bazı devre elemanları yanmıştı.
Ayrıca bu led işlerini kışın yapmıştım ve Ağustosa kadar 6 ay hiçbir problemim yoktu.

Demek istediğim herhangi bir işe başlamadan önce artık sigortasını ve varsa rölesini söküyorum. Daha kapsamlı işlerdeyse akü kutup başlarını çıkarıyorum. Bir de lede dönüştürdüğüm sistemlere bir adet halojen ampul ilave edip kısık yanma problemini gideriyorum. Ayrıca kendi çektiğim kablo tesisatlarını da yeniledim. Önceden bulamadığım için bazılarında ayrı ayrı kablolar kullanmıştım. Şimdi aynı çapta kabloların tek kablo içinde olanlarından kullanıyorum. 3 x 0,75 , 8 x 0,50 gibi. Bir de ilk yaptığım işlerde deneme yanılma yöntemini kullanmıştım. Şimdi TIS2000 devre şemaları üstünden orijinal tesisatlarını çekiyorum.

Sorunu giderebildinizmi? aynı sorun bende olmuştu bu parçayı ingiltereden getirtmiştim 7 sterline türkiyede fiyatı çok fazlaydı. ebay dan almıştım.

 

[enisokan]

Sorunu giderebildinizmi? aynı sorun bende olmuştu bu parçayı ingiltereden getirtmiştim 7 sterline türkiyede fiyatı çok fazlaydı. ebay dan almıştım.

Sorunu giderdim. Allah'tan entegrede herhangi bir hasar yoktu. Bir transistör bir de kondansatör göçmüştü. Onları değiştirip yanan devre yoluna da köprü yapıp hallettim. Eğer olmasaydı mecburen alacaktım yenisini. e-bay'de çıkmalarını görmüştüm ama bu kritik parçayı yine de servisten alırdım. N'olur n'olmaz diye.

Ama servis fiyatını görünce kıymetini daha çok anladım, gözüm gibi bakıyorum artık :dil:

 

[eakin65]

@enisokan
Benzer bir sorun benim astra dada oluştu. İç aydınlatma lambası hiç sönmüyor.Tesisatın ve kapı switch lerinin sağlam olduğunu şöyle test ettim. Kontağı açınca iç lamba hemen sönüyor. kapıları açıp kapatınca yanıp sönüyor. Far anahtarı da aynı şekilde. Sorun yok gibi ancak kontağı kapatınca iç lamba yanıyor bir dahada sönmüyor sanırım multi timer arızası.
Şimdi benim sormak istediğim multitimeri açınca arka kapak soket pin leriyle birlikte lehimlenmiş demişsin. o şekilde kondansatöre ve transistöre ulaşılabiliyormu?Yani arka kapağı sökmeden transistör ve kondansatörü nasıl değiştirebildin?
kolay gelsin

 

[enisokan]

Benzer bir sorun benim astra dada oluştu. İç aydınlatma lambası hiç sönmüyor. Tesisatın ve kapı switch lerinin sağlam olduğunu şöyle test ettim. Kontağı açınca iç lamba hemen sönüyor. kapıları açıp kapatınca yanıp sönüyor. Far anahtarı da aynı şekilde. Sorun yok gibi ancak kontağı kapatınca iç lamba yanıyor bir dahada sönmüyor sanırım multi timer arızası.
Şimdi benim sormak istediğim multitimeri açınca arka kapak soket pin leriyle birlikte lehimlenmiş demişsin. o şekilde kondansatöre ve transistöre ulaşılabiliyormu?Yani arka kapağı sökmeden transistör ve kondansatörü nasıl değiştirebildin?
kolay gelsin

@eakin65 Arka kapaktaki tüm lehimleri tek tek sökünce kapak açılıyor. Topladıktan sonra da tekrardan hepsini lehimlemek gerekiyor. Ama sayıları oldukça fazla.

Kondansatör ve transistör zamanla lambaların sönme devresi için. Bunlar gidince benim arızada olduğu gibi lambalar hiç yanmıyorlar. Tabii ki sürekli yanması multitimer içindeki büyük entegrenin yanması veya diğer elemanlardan birinin kısa devre yapmasıyla da olabilir. Ama birde ışık sisteminin elektriğini veren sigorta panelindeki büyük yeşil röle var. Bu sağlam mı? Kapıları kilitleyince veya ışıklar yanıkken belli bir süre sonra multitimer bu rölenin enerjisini keser ve tüm sistemin elektriği kesilmiş olur. Bak iç aydınlatma devresi şu şekilde:

Şemada tavan lambasının artısı röleden geliyor. Şasesi ise multitimer üzerinden oluyor. Multitimer gittiyse lamba sürekli şase alıyor demektir. Benimki gibi sağlama yansa hiç lambalar yanmazdı. Bence eğer yapabilirsen bir astra G'den ödünç multitimer al bağla. Yine düzgün çalışmazsa sana lazım olan devre şemalarını gönderirim. Ama çalışırsa Multitimer değişimi gerek. 46 lehimi söker ve taşırmadan tekrar lehimlerim dersen (inan o kadar küçük ki araları, alıp yere vurası geliyor insanın) sökebilirsin. Ama en pratiği servisten yenisini almak. Geçenlerde sordum, 250TL dediler.

 

[eakin65]

Yardımların için teşekkürler.
O transistör yansaydı heralde seninki gibi lambalar hiç yanmazdı. Ancak yanmayıp sadece bozulup sızdırıyorsa sürekli yakabilir diye düşünüyorum. başkaca bir sorun yok multitimerla ilgili.
Birde o transistör ve entegrenin numarasını biliyormusun
kolay gelsin

 

[ilkem07]

Arkadaşlar ledli uygulamalarımızda ledleri sabit akım ile sürmeye dikkat edelim , eğer iç aydınlatma ünitelerimiz dimlenerek yanıyorsa , led aydınlatma ünitesinin öncesine kesinlikle dimmer devresi koymalıyız.

 

[Opelci12]

Buk 7575-55 mofseti nerden temin edebilirim