Günümüz koşullarına bakıldığında âNasıl bir otomobile sahip olmalıyım?â sorusunun cevabı hiç kuşkusuz herkesimden taşıt kullanıcıların zevk ve hür iradesine kalmış bir tercihtir. Büyükşehirlerde yaşanan trafik sıkışıklığı da araya eklenince artık otomobil kullanıcıları tercihlerini de bu kriterlere göre belirlemek durumundadır.
Bilindiği üzere genel anlamda şanzıman manuel, otomatik ve tiptronik olmak üzere üc e ayrılır. Manuel ve otomatik şanzıman arasındaki en belirgin farklara değinecek olursak, manuel şanzımanda motordan alınan gücü tekerleklere aktarırken debriyaja ihtiyaç vardır. Otomatik vites araçlarda ise bu işi şanzımanda dolanan yağ, tork konvektörü vasıtası ile aracın gaz pedalının konumu, motorun o an için sahip olduğu tork kuvveti, motor devri vb. gibi parametrelerle belirleyerek bir üst vitese veya bir alt kademeye geçişini tayin eder. Otomatik vites araçlarda bu özellik sürücüleri için yoğun dur kalk trafiğinde daha az hareket ederek ilerlemek anlamına gelir. Günümüzde otomatik vites araçlar artan teknolojik ve elektronik gelişmeler sayesinde her geçen gün daha işlevsel özellikleriyle kullanıcılara sunulmaktadır.
Tiptronic, Türkçe de Tiptronik olarak tanımlanan teknoloji ise, yarı otomatik vites ancak bu şanzıman türü de aynen otomatik vitesli araçlar gibi kullanım özelliği dışında, ek olarak sürücünün vites seçeneklerine müdahale edebilme özelliği sunuyor. Günümüzde gelişen teknoloji ve markaların yaptıkları AR-GE çalışmalarında ulaştıkları sonuçlar itibari ile çalışma sisteminin aynı olmasına rağmen değişik isimlerle nitelendirdikleri Mercedes âtouchshift â, Hyundai âshiftronicâ, Volvo âgeartronicâ gibi isimlerle karşımıza çıkmakta.
Otomatik şanzıman araçların vites konumları
( P ) : Park. Bu seçenekte şanzıman tamamen kilitlidir.
Kullanım yeri: Park konumundayken, uzun süreli beklemelerde, marş basılma öncesinde.
( R ) : Geri vites
Kullanım Yeri: Geri gitmek için kullanılır.
( N ) : Boş. Manüel araçlarda ki vites boşta pozisyonuyla aynıdır.
Kullanım Yeri: Duraklama sırasında kullanılır. Araç hareket halindeyken bu pozisyona alınmamalıdır. Yetersiz yağlamadan dolayı şanzıman hasar görebilir.
( D ) : Sürüş. İleri gitmek için kullanılan vites seçeneğidir.
Kullanım Yeri: Bu pozisyonda aracın hızına göre otomatik olarak vitesler değişir.
( D4 ) : Sürüş. D pozisyonuyla aynıdır.
Kullanım Yeri: İleri gitmek için kullanılan vites seçeneğidir. Bu pozisyonda aracın hızına göre otomatik olarak vitesler değişir.
( D3 ) : Sürüş. İleri gitmek için kullanılan vites seçeneğidir.
Kullanım Yeri: Bu pozisyonda aracın maksimum hızı 100 km/s yi geçmemelidir. şehir içi kullanım bu pozisyonda olabilir.
( 2 ) : Sürüş. İleri gitmek için kullanılan vites seçeneğidir.
Kullanım Yeri: Bu pozisyonda aracın hızı maksimum hızı 60 km/s yi geçmemelidir. Ayrıca düşük hızlarda kullanım seçeneği de denilebilir.
( 1 ) : Sürüş. İleri gitmek için kullanılan vites seçeneğidir.
Kullanım Yeri: Bu pozisyonda aracın maksimum hızı 30 km/s yi geçmemelidir. Bu km. ye kadar düşük hızlarda kullanım bu pozisyonda olabilir.
( L ) : Sürüş. İleri gitmek için kullanılan vitestir.
Kullanım Yeri: Bu pozisyonda aracın maksimum hızı 30 km/s yi geçmemelidir.
( S veya O ) : Spor kullanım veya Hızlı kullanım olarak tanımlanır. Araçta bu seçenekleri devreye soktuğumuzda vites değiştirme ve devir aralıkları yükselir. Hızlanma ve Akselerasyon artar. Yakıt tüketiminde ise belirli bir artış gözlenir.
Otomatik şanzımanın bakım aralıkları
Aracınızın kullanım özelliğine ve tipine göre, araç kataloglarında üreticilerin belirlemiş olduğu aralıklarda şanzıman yağı ve filtresiniz düzenli bir şekilde değiştirilmesi gerekmektedir. Genelde şanzıman bakımı 40000 km. de bir veya 2 yılda bir yapılması önerilir.
Otomatik vites kullanıcılar için tavsiyeler
1) Aracınızı geri vites ( R ) konumuna almadan önce aracınızı kesinlikle durdurunuz.
2) Aracınız herhangi bir neden ile marş sırasında çalışmıyorsa aracınızı kesinlikle vurdurarak çalıştırmayı denemeyiniz. Aksi halinde cebinize yüklü miktarda ziyan olabilir.
4) Aracınızla yokuş aşarı inerken kesinlikle ( N ) boş konumuna almayınız.
5) Aracınız ( L ) konumundayken belirlenen süratlerin üzerlerine çıkmayınız.
6) Otomatik şanzıman periyodik bakımlarını düzenli yaptırınız. Yağ ve yağ filtresini değiştiriniz. Bozulan yağ hareketli parçalara vereceği zarar çok büyüktür.
Bilindiği üzere genel anlamda şanzıman manuel, otomatik ve tiptronik olmak üzere üc e ayrılır. Manuel ve otomatik şanzıman arasındaki en belirgin farklara değinecek olursak, manuel şanzımanda motordan alınan gücü tekerleklere aktarırken debriyaja ihtiyaç vardır. Otomatik vites araçlarda ise bu işi şanzımanda dolanan yağ, tork konvektörü vasıtası ile aracın gaz pedalının konumu, motorun o an için sahip olduğu tork kuvveti, motor devri vb. gibi parametrelerle belirleyerek bir üst vitese veya bir alt kademeye geçişini tayin eder. Otomatik vites araçlarda bu özellik sürücüleri için yoğun dur kalk trafiğinde daha az hareket ederek ilerlemek anlamına gelir. Günümüzde otomatik vites araçlar artan teknolojik ve elektronik gelişmeler sayesinde her geçen gün daha işlevsel özellikleriyle kullanıcılara sunulmaktadır.
Tiptronic, Türkçe de Tiptronik olarak tanımlanan teknoloji ise, yarı otomatik vites ancak bu şanzıman türü de aynen otomatik vitesli araçlar gibi kullanım özelliği dışında, ek olarak sürücünün vites seçeneklerine müdahale edebilme özelliği sunuyor. Günümüzde gelişen teknoloji ve markaların yaptıkları AR-GE çalışmalarında ulaştıkları sonuçlar itibari ile çalışma sisteminin aynı olmasına rağmen değişik isimlerle nitelendirdikleri Mercedes âtouchshift â, Hyundai âshiftronicâ, Volvo âgeartronicâ gibi isimlerle karşımıza çıkmakta.
Otomatik şanzıman araçların vites konumları
( P ) : Park. Bu seçenekte şanzıman tamamen kilitlidir.
Kullanım yeri: Park konumundayken, uzun süreli beklemelerde, marş basılma öncesinde.
( R ) : Geri vites
Kullanım Yeri: Geri gitmek için kullanılır.
( N ) : Boş. Manüel araçlarda ki vites boşta pozisyonuyla aynıdır.
Kullanım Yeri: Duraklama sırasında kullanılır. Araç hareket halindeyken bu pozisyona alınmamalıdır. Yetersiz yağlamadan dolayı şanzıman hasar görebilir.
( D ) : Sürüş. İleri gitmek için kullanılan vites seçeneğidir.
Kullanım Yeri: Bu pozisyonda aracın hızına göre otomatik olarak vitesler değişir.
( D4 ) : Sürüş. D pozisyonuyla aynıdır.
Kullanım Yeri: İleri gitmek için kullanılan vites seçeneğidir. Bu pozisyonda aracın hızına göre otomatik olarak vitesler değişir.
( D3 ) : Sürüş. İleri gitmek için kullanılan vites seçeneğidir.
Kullanım Yeri: Bu pozisyonda aracın maksimum hızı 100 km/s yi geçmemelidir. şehir içi kullanım bu pozisyonda olabilir.
( 2 ) : Sürüş. İleri gitmek için kullanılan vites seçeneğidir.
Kullanım Yeri: Bu pozisyonda aracın hızı maksimum hızı 60 km/s yi geçmemelidir. Ayrıca düşük hızlarda kullanım seçeneği de denilebilir.
( 1 ) : Sürüş. İleri gitmek için kullanılan vites seçeneğidir.
Kullanım Yeri: Bu pozisyonda aracın maksimum hızı 30 km/s yi geçmemelidir. Bu km. ye kadar düşük hızlarda kullanım bu pozisyonda olabilir.
( L ) : Sürüş. İleri gitmek için kullanılan vitestir.
Kullanım Yeri: Bu pozisyonda aracın maksimum hızı 30 km/s yi geçmemelidir.
( S veya O ) : Spor kullanım veya Hızlı kullanım olarak tanımlanır. Araçta bu seçenekleri devreye soktuğumuzda vites değiştirme ve devir aralıkları yükselir. Hızlanma ve Akselerasyon artar. Yakıt tüketiminde ise belirli bir artış gözlenir.
Otomatik şanzımanın bakım aralıkları
Aracınızın kullanım özelliğine ve tipine göre, araç kataloglarında üreticilerin belirlemiş olduğu aralıklarda şanzıman yağı ve filtresiniz düzenli bir şekilde değiştirilmesi gerekmektedir. Genelde şanzıman bakımı 40000 km. de bir veya 2 yılda bir yapılması önerilir.
Otomatik vites kullanıcılar için tavsiyeler
1) Aracınızı geri vites ( R ) konumuna almadan önce aracınızı kesinlikle durdurunuz.
2) Aracınız herhangi bir neden ile marş sırasında çalışmıyorsa aracınızı kesinlikle vurdurarak çalıştırmayı denemeyiniz. Aksi halinde cebinize yüklü miktarda ziyan olabilir.
4) Aracınızla yokuş aşarı inerken kesinlikle ( N ) boş konumuna almayınız.
5) Aracınız ( L ) konumundayken belirlenen süratlerin üzerlerine çıkmayınız.
6) Otomatik şanzıman periyodik bakımlarını düzenli yaptırınız. Yağ ve yağ filtresini değiştiriniz. Bozulan yağ hareketli parçalara vereceği zarar çok büyüktür.
