Öncelikle dizel motor hakkında şu konuya değinmek istiyorum.Araç ilk çalıştırıldığı anda hemen yola çıkılmalı mı,çıkılmamalı mı?
Bu konuda gerek motor ustaların,gerek yetkili servislerin(vs.) değişik fikir ve önerileri vardır.Hiçbiri de yanlış olarak nitelendirilemez aslında.Bir kaç örnek vererek daha sonrasında genel kanı’yı belirtmek istiyorum.
Mesela bir şöyle bayan’ı düşünün
izel arabasını çalıştırıp soğuk olan motorla 250m. ilerdeki markete gidiyor,daha sonra marketten çıkıp tekrar motoru çalıştırıp 400m. ilerdeki kuaföre gidiyor.Aradan 20-30 dakika geçtikten sonra tekrar marşa basıp eve geri dönüyor…Uzun vade’de bu şekilde kullanılan bir arabanın motorunun sersemlemesinden,krom-karbon bağlamasından,sorun çıkartmasından,bozulmasından,aşırı yakıt tüketmesinden ve yüksek masraflı bir araç haline gelmesinden daha doğal ne olabilir?Daha sonrasında sayısız el değiştirse de araç,motor sıfırlanmadıkça bu durum baki kalıyor.(Sadece bayanlar böyle kullanıyor diye bir şey yok
) Sonra da söyle bir bilgi oluşuyor toplum içinde: ‘Dizel araba masraflıdır,az yaksa bile eninde sonunda servislerde,bakımlarda vereceğin paralar,benzinli bir arabanın yakıtıyla eş değer oluyor…’ Neyse, ‘Aynası iş’tir kişinin,laf’a bakılmaz.’
Dizel arabanızı,yerinde çalıştırarak motorun ısınmasını beklemek motorunuza zararlıdır da,yararlıdır da…
Yararı:Motor ısındığı için,normal sıcaklığa ulaştığı için,yola çıktığınız ilk anda bile sizin tepkilerinize duyarsız kalmaz,sersemlemez,stop’lamaz…
Zararı:Soğuk olan motor yerinde çalıştırmak gereksiz ve normale göre çok fazla bir aşınma meydana getirir pistonlarda ve bloklarda.Ayrıca biraz daha yüksek devirde çalıştığı için yakıt tüketim değerleri de aşırı artacaktır.Tüm bu kaybedilen değerlere rağmen siz 1 metre bile yol alamazsınız.Ayrıca uzun vade’de fazla yakıt tüketimi,motor gücünde azalma,soğuk havalarda zor çalışma,hızlanma problemleri,egsoz sorunları,belirsiz rolenti vb. gibi sorunlar ortaya çıkacaktır.
Şahsen ben,arabamı çalıştırdığım an,8-10sn içerisinde hareket ediyorum.En önemli olan noktaları unutmuyorum tabiki. 1.vitesi sadece motora ilk hareketi vermek için kullanıyorum.Ardından 2. viteste 2000-2500 devir aralığına yaklaşıp, gaz’ı da tam kesmeden,(pedal menzilinin %20’si oranında basmak yeterli olacaktır) arabayı motorun devrine teslim ediyorum.3. vites için de aynı durum geçerlidir.Yani soğuk bir motorla yüksek devirlere ve hızlara çıkmıyorum.Düşük devirde de kullanmıyorum.Arabayı bir nevi akışına bırakıyorum ve sabit hızla seyrediyorum.(vitesi boşa atmaktan bahsetmiyorum).Böylece yukarıdaki zararları da minimum’a indiriyorum.Tüm bunları yaparken kat ettiğim yol da,bana kar kalıyor…
Dizel bir motorla,benzinli bir motoru kıyaslayacak olursak,dizel’lerin avantajları ve dez-avantajları bulunmaktadır. Bu motor tipi daha çok otobüs,kamyon,tır,traktör ve pikap gibi hızdan daha ziyade güce ihtiyaç duyan iş araçlarında kullanılır. Nedenini açıklayacak olursak;
Dizel motorun piston kolu benzinli motora göre daha uzundur. Bu sayede krank miline, benzinli motora nazaran daha çok kuvvet uygulanabilir. Bu kuvvete verilen isim Tork'dur. Fizikteki moment kuramı bu olayı açıklar. Yani dizel motorlar yükse torka sahip motorlardır. Peki pratikte ne işe yarar bu tork? Torku bir başka şekilde açıklayacak olursak; uzun bir sopayı yerden kaldırmak için aynı güçte iki kişi birisi ortasından birisi ucundan tutarak kaldırmaya çalışsın. Ortadan kaldıran kişi rahatça kaldırabilirken,diğeri ya kaldıramayacak ya da çok zorlanacaktır. Ya da ucundan kaldırabilmek için daha güçlü birisine ihtiyaç duyulacaktır. Başka bir örnek vermek gerekirse, aynı güçte iki adam,başka bir adamın çenesine vuruyor olsun. Birisi dik bir şekilde vurduğunda adamda fazla hasar olmayabilir, fakat diğeri çeneye aynı hız ve güçte hafif yatay vurduğunda çeneye zarar verip diğer adamı devirebilir.Yani anlatmak istediğim şey şu ki;. Dizel motor benzinli motorla aynı gücü uyguluyor ama,uygulama şekli farklı. Böylece daha yararlı işler ortaya çıkabiliyor.Bu sayede motor düşük devirlerde yüksek güç üretebiliyor. Dizel motorla hareket edip yol almak için 2000-3000 devirlere çıkmanıza gerek kalmaz. 1500 devirle bile normal süratte ve rahat bir yolculuk çıkarabilirsiniz. Belki hızlanmaya çalışıldığında benzinli motor kadar hızlı tepki vermeyecektir fakat benzinli motor gibi gaz da istemeyecektir. Yani 1500 devirde titremeden ve zorlanmadan yoluna devam edecektir. Vites 1'den büyükse vitesi küçültmeniz için size yalvarmayacaktır da.
Hızlanma konusuna da bir açıklık getirelim: Dizel motorlar kalkışta benzinli motorlara göre daha iyidir. Yani 30km/s ,50km/s hızlara kadar benzinli motorlardan daha çabuk hızlanabilirler. Ama artan devirlerde benzinli motor üstünlüğünü öne koyacaktır. Gerçi son yıllarda dizel motor teknolojileri o kadar gelişti ki benzinli motorlarla yarışacak hale geldiler. Tabi dizel motorlardaki turbo sistemini saymazsak.Ama teknolojisi gün be gün gelişmeye devam etmektedir.
Gelelim bir diğer farka: Dizel motorlar benzinlilere göre çalışırken daha çok ses çıkartırlar. Bunun sebebi motorinin benzine göre daha az yanıcı olmasıdır. Motorinin yanabilmesi için daha yüksek basınç ve daha yüksek ısı gerekir. Bu yüzden dizel motor daha yüksek basınç altında çalışır ve yakıt püskürten parçalar (enjektör) yakıtı daha şiddetli püskürttüğünden bu püskürtmenin sesi motorun daha sesli çalışması manasına gelmektedir. Mazotun daha az yanıcı olması performansta da etkisini göstermektedir. Dizel motor benzinli motora göre bu sebepten daha az performanslıdır. Biz pratikte bu performans kaybını şu şekilde hissederiz. Gaza basıldığında motorun tepkisi benzinli motora göre oldukça geçtir. Yani yanma yavaş olduğundan tepki de yavaş olur. Bir dizel motor benzinli motorla aynı hızı yapabilme kapasitesine sahipse ve motorda performans arttırıcı başka parça yok ise (turbo charger vs.) ,benzinli motor maksimum hıza daha erken ulaşacaktır. Bu da pratikte dizel motora yavaş dememize sebep olur. Kısacası yavaş hızlanır,başka bir ifadeyle atak değildir.
Başka bir farkı da şu’dur.Dizel motor düzgün kullanıldığında ve bakımları eksik edilmediğinde benzinli motora göre daha uzun yıllar dayanabilir. Tam aksine hor kullanılıp bakımları eksik edilirse, dikkatli kullanılmazsa benzinli motordan önce ölür.Her seferinde 2000-3000 kilometre kadar yol yaptıktan sonra depoya koyacağınız kaliteli bir karbon temizleme bileşimi,mazot katkısı vb. maddeler,pratik olarak bu anlamda size fayda sağlayacaktır.
Dizel motorun yüksek devirlere çıkamadığını,işini alt devirlerde bitirdiğini söyledik. Bu da bir başka büyük farkı doğurmaktadır.
YAKIT 
. Dizel motorlar benzinli motorlara göre 3′te 1′e varan ekonomilere ulaşabilmektedir. Sebebi de yüksek tork’tur. Yani az güçle çok iş…Ayrıca motorinin yandığı zaman benzinden daha çok ısı çıkarabilmesi yani daha verimli bir yakıt olması da yakıt ekonomisini direkt olarak etkilemektedir.
Not:İçerik olarak biraz daha faklı olan bilgileri aşağıdaki link’te bulabilirsiniz…
http://www.opelim.net/forums/showthread.php?t=5019&highlight=dizel+motor
İyi forumlar...
